در سال 1329 در شهری کویری به نام " داراب "
دیده به جهان گشود. او فرزند ارشد خانواده بود و امید و آرزوی یک پدر و مادر جوان.
شروع زندگی شاعرانه اش در سال اول دبیرستان در مدرسه امیر کبیر بود ، با کمکهای
استادی به نام " دانشمند " کسی که برای اولین بار او را به بهای قلم و نوشته هایش
آشنا کرد . پس از مادرش که -خود شاعر ، شعرش را از برکت دست و دامان او می داند-
بزرگ آموزگار و دوستی دیگر بنام " عبدالرحیم معزی " در مقوله شعر شاعری در زندگی
اردلان سرفراز کم تاثیرنبود. او به پیشنهاد پسرعموی مادرش ( حسین سرفرازی ،
شاعروروزنامه نگار معروف آن زمان ) برای گذران زندگی با رادیو ایران و ارکستر
جوانان کار خود را به عنوان ترانه سرا آغاز نمود و پس از یک سال به دلایلی موجه
رادیو ایران را ترک کرد . در طول زندگی شاعرانه اش با آهنگسازان توانمندی همچون :
واروژان ، فرید زلاند ، بابک افشار ، تورج شعبانخانی ، محمد حیدری ، منوچهر چشم
آذر ، حسن شماعی زاده و بزرگواران دیگری همکاری داشت .در سال 1362 متحمل درد
دوری از وطن شد وبه آلمان رفت . در همین سال پیشنهادهای کتبی و شفاهی زیادی از
امریکا به سمت او سرازیر بود اما او نمی خواست ونمی توانست بگونه ترانه های رایج ،
ترانه بسازد واعتماد مخاطبانش را، کسانی که از آغاز تا به امروز با ترانه های او
زندگی کرده اند- در قماری حقیر برای گذران زندگی وبه خاطر یک مشت دلار از دست بدهد
. او ترجیح داد در یک شرکت قاب سازی به عنوان کارگر ساده کار کند ، با تنی خسته و
وجدانی آسوده .او در طول زندگی در کشور های مختلفی همچون آلمان ، اتریش ،
یونان ، ترکیه ، ایتالیا ، آمریکا و ... روزگار گذرانده است و شاید برخی از این
اشعار زاده این سفرها باشد. او با خوانندگانی همچون : ابراهیم حامدی ( ابی ) ،
داریوش اقبالی ، و گوگوش همکاریهاریهای فراوانی داشته است. از جمله خوانندگان
دیگری که همکاریهای انگشت شماری با اردلان سرفراز داشته اند می توان از : فرهاد ،
ستار ، مازیار ، معین ، هایده ، شکیلا و ... یاد کرد.لازم به ذکر است که مدتی
پیش دو کتاب شامل گزیده ای از ترانه های وی به نامهای " از ریشه تا همیشه " و "سال
صفر" چاپ و منتشر شد که بخش عمده ای از زندگی نامه فوق برگرفته از این دو کتاب
است.
زندگینامه: محمدرضا شجریان (1319)
چهره‌ها-
همشهری‌آنلاین:محمدرضا شجریان اول مهر ماه 1319 در مشهد متولد شد.چنانکه
خود در خاطراتش از ایام کودکی بیان کرده، 5 ساله بودکه در خلوت کودکانه‌اش آواز می‌خواند
15بهمن1326 به کلاس اول می‌رود و یک سال بعد به آموزش تلاوت قرآن‌کریم
نزد پدر می‌پردازد. در 9 سالگی تلاوت قرآن را آغاز می‌کند و یک سال بعد این
کار را در میتینگ‌ها و اجتماعات سیاسی ان سال‌ها ادامه می‌دهد.
در سال 1331 برای نخستین بار صدایش از رادیو خراسان پخش می‌شود. سال
1332 وی عنوان شاگرد ممتاز را در بین دانش آموزان مشهدی از آن خود می‌کند و
سپس در دبیرستان شاهرضا تحصیلات خود را پی می‌گیرد. همزمان در مسابقات
فوتبال دبیرستان‌های مشهد هم حضور می‌یابد و در سال 1334 موفق می‌شود به
تیم دانش آموزی استان راه یابد.
شجریان در سال 1336 به دانشسرای مقدماتی در مشهد می‌رود و از همین سال
است که برای نخستین بار با یک معلم موسیقی به نام جوان آشنا می شود.
پی گیری جدی کار آواز سبب می شود تا در سال 1338 وی به اجرای آوازهایی
بدون ساز ونیز قرائت قرآن برای رادیو خراسان بپردازد.
یک سال بعد شجریان دیپلم دانشسرای عالی را می‌گیرد و به استخدام آموزش و
پرورش در می‌آید و همزمان به تدریس در دبستان خواجه نظام‌الملک بخش رادکان
می پردازد و نیز با سنتور آشنا می‌شود.
آشنایی با سنتور این اشتیاق را در وی شدت می‌بخشد که با نت و فراگیری
سنتور نزد آقای جلال اخباری و شروع سنتور سازی و تحقیق برای بهتر کردن صدای
سنتور تجربه‌های خود درموسیقی را گسترش دهد.
شجریان در همین سال (1340) با دوشیزه فرخنده گل افشان در شهر قوچان
ازدواج می‌کند و مرداد ماه جشن عروسی می‌گیرند که حاصل این ازدواج آغاز یک
زندگی سی ساله و سه دختر ویک پسر( همایون) است.
در سال 1342 وی از بخش رادکان به روستای شاه اباد مشهد به عنوان مدیر
دبستان منتقل می‌شود و در همین سال فرزند اول وی (راحله) متولد و نیز وی
موفق می‌شود که اولین سنتور خود را با چوب توت بسازد.
در سال 1344دختر دوم (افسانه)در مشهد به دنیا می‌آید که بعدها به همسری
پرویز مشکاتیان در می‌آید.
بعد از چند سال تدریس و مدیری دبستان‌های مشهد آذر ماه 1346 شجریان به
تهران منتقل می‌شود و از همان بدو ورود با استاد احمد عبادی (نوازنده و
نواساز نامی سه‌تار) آشنا می‌شود وهمزمان به همکاری با رادیو ایران
می‌پردازد و در کنار آن به کلاس درس اواز استاد اسماعیل مهرتاش و انجمن
خوشنویسان نزد استاد بوذری می‌رود. اشنایی با رضا ورزنده (استاد سنتور) در
تابستان همین سال. اجرا و ضبط اولین برنامه در رادیو ایران که با عنوان
"برگ سبز شماره ی 216" در شب جمعه 15 اذر ماه پخش شد از دیگر فعالیت‌های
شجریان در این سال بود.
کار در رادیو با نام مستعار "سیاوش بیدکانی" تا سال 1350 خورشیدی و بعد
در رادیو و تلویزیون با نام خودش از جمله تلاش‌های شجریان در مسیر زندگی
هنری‌اش به شمار می‌رفت.
در سال 1347 از آموزش و پرورش به وزارت منابع طبیعی انتقال می یابد و
همزمان به کلاس خوشنویسی استاد حسن میرخانی می‌رود.
دختر سوم وی مژگان در 27 اردیبهشت درتهران متولد می‌شود و در همین
سالهاست که وی برنامه‌هایی با استاد احمد عبادی، لطف الله مجد، اجرا
می‌کند.
در سال 1349 همکاری خود با با برنامه‌های تلویزیون ملی ایران را آغاز
می‌کند و همزمان به دریافت خوشنویس ممتاز نایل می‌شود.
در سال 1350 با استاد فرامرز پایور آشنا می‌شود. به مشق سنتور و اموزش
ردیف اوازی صبا نزد ایشان می‌پردازد. در همین سال است که وی افتخار آشنایی
با شاعر گرانمایه هوشنگ ابتهاج سایه را
پیدا می‌کند و به همکاری با برنامه گلهای تازه رادیو می‌پردازد.
در سال 1351 شجریان ضمن همکاری در برنامه گلها با استاد نور علی خان
برومند آشنا می‌شود و به آموزش سبک وشیوه آوازی طاهر زاده نزد وی مشغول
می‌شود. آشنایی با استاد دوامی و نیز آموختن ردیف‌های آوازی از دیگر
توفیقات شجریان دراین سال بود.
در سال 1352 وی به اتفاق گروهی از هنر مندان چون محمدرضا لطفی، ناصر
فرهنگفر، حسین علیزاده، جلال ذوالفنون، داود گنجه‌ای و مقدسی و حدادی و
دیگران هنرمندان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی را به سرپرستی استاد داریوش صفوت
بنا می‌گذارند.
در سال 1354 همایون متولد می‌شود و از همان سال اجرای وی برای کشور های
خارجی هم آغاز می‌شود.
1355: شرکت در جشنواره توس (نیشابور) با فرامرز پایور، سایه، حسن ناهید،
رحمت الله بدیعی، محمد اسماعیلی، عبدالوهاب شهیدی و هوشنگ ظریف. حضور در
برنامه جشن هنر حافظیه شیراز با محمدرضا لطفی و فرهنگفر و اجرای برنامه
راست پنجگاه. در همین سال وی به همراه ابتهاج سایه و برخی دیگر از
هنرمندان از رادیو کناره گیری می‌کنند. در سال 1356 شرکت دل آواز
را تاسیس و نیز در سال 1357 در مسابقات تلاوت قرآن سراسر کشور به مقام نخست
می‌رسد.
در سال 1358 با غلامرضا دادبه آشنا می‌شود و سپس آلبوم‌های مختلفی را با
گروه پایور و نیز آلبوم‌های دیگری را با گروه شیدا و عارف کار می‌کند.
در فاصله سال‌های دهه شصت شجریان همکاری گسترده‌ای را با پرویز مشکاتیان
آغاز می‌کند که حاصل آن آلبوم‌های ماهور، بیداد، نوا، دستان و .. است. در
همین سال‌ها وی به اتفاق گروه عارف کنسرت‌هایی را در خارج از ایران اجرا
می‌کند.
از سال 68 وی با گروه پیرنیاکان و عندلیبی به اجرا کنسرت در آمریکا و
اروپا می‌پردازند. این گروه در سال بعد و به دلیل زلزله رودبار کنسرت‌هایی
را در جمع آوری کمک مردم دنیا دراروپا و آمریکا اجرا می‌کنند.
در سال 71 پس از ازدواج با همسر دوم خانم کتایون خوانساری به اجرای
کنسرت‌های مرحله دوم در امریکا با داریوش پیر نیاکان، جمشید عندلیبی و
همایون شجریان (اگوست تا نوامبر) می پردازد. انتشار آلبوم یاد ایام، آسمان
عشق و نیز دلشدگان حاصل این سال‌ها است.
در سال 1374 وی کنسرت‌هایی در شهرهای اصفهان، شیراز، ساری، کرمان و
سنندج را برگزار می‌کند و در همین سال آلبوم چشمه نوش (با محمد رضا
لطفی) گنبد مینا، جان عشاق، مدتی بعد در خیال را با همکاری مجید درخشانی
منتشر می‌کند.در سال 76 فرزند دیگر شجریان به نام رایان از همسر دوم
متولد می شود و یک سال بعد وی آلبوم شب؛ سکوت، کویر را با آهنگسازی کیهان
کلهر منتشر می‌کند.
شجریان در سال 78 جایزه افتخاری یونسکو را دریافت می کند (جایزه
پیکاسو) و کتاب راز مانا نیز از وی درسال 79 منتشر می‌شود.
از یکی دو سال بعد وی به اتقاق کیهان کلهر و حسین علیزاده و
همایون شجریان کنسرت‌هایی را در اروپا و آمریکا اجرا می‌کنند که حاصل ان
آلبوم‌های نوا، داد و بیداد، زمستان است.
شجریان به اتقاق علیزاده و کلهر و فرزندش در زمستان سال 1383 به مناسبت
زلزله بم کنسرتی را درتهران برپا می‌کنند و همزمان اعلام می‌کنند که قصد
دارند مجتمعی را به نام باغ هنر بم بسازند که دی وی دی همنوا بابم حاصل
چنین اندیشه‌ای است.
شجریان پس از آن در سال 84 نیز کنسرتی دیگر با علیزاده و کلهر و همایون
درتالار کشور برگزار می‌کند. وی هم اینک با گروه آوا کنسرت‌هایی را در داخل
و خارج از ایران اجرا می‌کند.
